Melanin cildimize rengini veren pigmenttir. Melanin ciltte belli bölgelerde toplandığında cilt lekeleri oluşur. Bu lekelerin bazıları doğuştan gelebilir, güneşe, çevresel etkenlere veya ilerleyen yaşa bağlı olarakta gelişebilir. Estetik (kozmetik) olarak mutsuzluğa sebep olan leke problemleri doğru ve düzenli cilt bakımları ile önlenebilirler.

Leke tedavisinde etkinliği kanıtlanmış birçok sistem vardır. Bu sistemlerle daha pürüzsüz ve aydınlık bir cilde kavuşmak mümkündür.

Güneş lekesi (melazma) nedir?

Melazma diye adlandırılan güneş lekeleri, genellikle 30’lu yaşlarda başlar. Daha çok kadınlarda görülen bu lekelenmeler erkekler içinde bazen sorun oluşturur. Sıklıkla yüzün iki yanında simetrik bir şekilde görülür. Güneşlenme sırasında alın, yanak, burun ve dudak üstlerinde beliren kahverengi lekelerin başlıca nedenlerinden biri kadınlık hormonu olan östrojendir. Lekelenme kış aylarında olabildiği gibi yaz aylarında olma olasılığı daha yüksektir ve olan lekeler daha koyu hale gelir.

Cilt lekeleri neden olur?

• Genetik yatkınlık,
• Yaşlılık,
• Güneş ışığı,
• Hormon tedavileri,
• Hamilelik dönemi,
• İlaçlar (doğum kontrol hapları, bazı antibiyotikler ve antidepresanlar vb.)
• Bilinçsiz kozmetik ürün kullanımı,
• Evde uygulanan bilinçsiz peeling uygulaması,
• Cilt enfeksiyon hastalıkları sonrası da lekelerinin oluşumuna sebep olabilir.

Cilt lekesi nasıl oluşur?

Güneş, yaşlılık, hamilelik, hormon tedavisi ve doğum kontrol hapları gibi sebeplerle cilde rengini veren melaninin daha fazla üretilmesiyle cilt lekeleri oluşur. Kahverengi yama şeklinde de alın, dudak üstü, yanaklarda gördüğümüz cilt lekelerini melazma diye adlandırırız. Hamilelik döneminde görülebilen bu lekeler kloazma olarak adlandırılır. Bazen yaşın ilerlemesi ve güneş ışınlarının etkisiyle lentigo denen bölgesel lekelenmeler oluşur. Ayrıca genetik nedenlerle oluşan Efelidler (çiller) ise yanaklarda minik minik kahverengi lekeler şekilde gözlenir.

Özellikle güneş ve kimyasallarla en fazla temasta olan el, yüz, boyun ve dekolte bölgeleri leke probleminden daha çok etkilenir.

Güneş lekesini önlemek için ne yapılmalıdır?

• Hastaya yaz kış güneş koruyucu krem kullanması tavsiye edilir. Koruyucu en az 30 faktörlü olmalı ve özellikle yaz ayların da deniz kenarında, piknikte 2 saatte bir tazelenmelidir.
• Güneş ya da solaryumla bronzlaşmaya çalışılırken, ciltte kontrolsüz olarak yanıklar oluşmamasına dikkat edilmelidir.
• Leke ve deri kanseri riskini arttırması nedeniyle solaryumla bronzlaşmadan kaçınılmalıdır.
• Güneşe çıkmadan önce ıslak mendiller, tüy sarartıcı krem, deodorant, parfüm, kolonya ve alkollü tonikler güneş gören bölgelere kullanılmamalıdır.
• Ağda, lazer epilasyon, cilt bakımı, peeling gibi işlemlerin sonrasında cilt güneşten korunmalıdır.
• Sivilce ve akne izlerine bilinçli uygulamalar yapılmalı ve güneş koruyucu kullanılmalıdır.
• Hamilelik döneminde güneşten korunmak son derece önemlidir. Hormonal değişimler nedeniyle lekelerin oluşumu artabilir.

Leke tedavisi ne zaman yapılır?

Doğuştan, yaşla ve dış etkenlerle oluşan her tür lekenin tedavisi için kış ayları en uygun zamandır. Lekeler ne kadar yeniyse tedavide o kadar iyi yanıt alınır. Leke tanısı olan bir hastanın çok bilinçli olması gerekir. Lekenin her zaman tekrarlama ihtimalinin farkında olmalı ve cildini korumalıdır.

Leke tedavisi ne kadar sürer?

Leke tedavisinin ne kadar süreceği kişinin cilt yapısına, oluşan lekenin derinliğine ve belirlenen tedavi uygulama protokolüne bağlı olarak değişir.

Leke tedavisi nasıl yapılır?

• Leke tedavisi yapılmadan önce lekenin meydana geliş nedeni bir dermatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmeli ve bunu tetikleyen faktörler ortadan kaldırılmalıdır.
• Ciltte yanık, kızarıklık, kaşıntı gibi problemler varsa cildin tedavi edilip iyileşmesi ardından leke tedavisi başlatılabilir.
• Kişinin cilt yapısı ve oluşan lekenin durumuna bağlı olarak kişiye uygulanan yöntemler değişebilir. Kimyasal peeling, PRP, mezoterapi ve lazer sistemlerini bu yöntemler arasında sayabiliriz.
• Çoğunlukla leke tedavilerinde tek bir yöntem yeterli olmaz, bu nedenle kombine şekilde kullanılabilir. Bu yöntemler ayrıca leke tedaviSİ güneş kremleri ve antioksidan takviyelerle de desteklenebilir.
• Kullanılan yöntemlerle iyileşme sağlanır, leke yok edilir ama leke sorunu kronik hastalıklara benzediği için her zaman tekrarlama riski vardır.

Leke tedavileri nelerdir?

Mezoterapi ile Leke Tedavisi

Mezoterapi, leke açıcı ve antioksidan etkili maddeler ince iğnelerle deri altına enjekte edilerek uygulanan tedavi yöntemidir. Lekenin tekrarını önlemek için cilt dokusunu sağlamlaştırmak  ve iyileştirmek önemlidir. Bunun için vitamin, aminoasit, hyalüronik asit içeren özel mezoterapi ürünleri de devam tedavisi olarak uygulanır.

PRP ile Leke Tedavisi

Hastanın kendi kanıyla hazırlanan kan dolaşımı ile taşınan trombositten zengin plazma kısmının, tedavi edilecek bölgeye mikroenjeksiyon yoluyla enjekte edilmesiyle yapılan tedavidir. Trombositler, büyüme faktörlerini yapısında bulunduran kan elemanlarıdır. PRP bu büyüme faktörleri aracılığı ile cildi yeniler ve yenilenen cilt aydınlanır, canlanır.

Kimyasal Peeling ile Leke Tedavisi

Kimyasal peeling işlemi, cildin üst katmanını hafifçe soyarak pigment üreten hücrelerin pigment sentezini baskılar. Aynı zamanda kolajen sentezini artırır, bu da hücrelerin yenilenmesini tetikler. Yüzeyel lekelerde daha etkilidir.

Leke Açıcı Kremler ile Leke Tedavisi

Leke açıcı kremler, hücrelerde melanin yapımını engellerler. Güneş lekesi için ya da leke tedavisi için leke açıcı krem kullanmak isteyenlerin dikkat etmesi gereken en önemli konu muayene olmadan ciltlerine herhangi bir işlem uygulamamalarıdır. Cilde uygun olmayan ürünlerin kullanılması ya da uzman dermatoloji doktorları tarafından yapılmayan lazer ve kimyasal soyma tedavileri daha çok lekeye neden olabilir.

Kriyoterapi

Solar lentigo ve seboroid keratozda en sık ve en çok tercih edilen yöntemdir.

Lazer Yöntemleri ile Leke Tedavisi

Lazer uygulamaları, renk pigmentlerine etki ederek ya da cildi soyarak etki eder. Leke tedavisinde Fraksiyonel lazerler, başarılı ve etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Lazerle leke tedavisinde dikkat edilmesi gereken nokta, uygulanacak bölgenin güneş veya bronzlaştırıcılarla bronzlaşmış olmamasıdır. Bronzlaşan kısımlar lazer ışınlarını emebilir, bu irritasyon veya su toplamaya sebep olabilir. Leke tedavisinde kullanılan lazer yöntemleri; Fraksiyonel CO2 lazer, IPL, Q switched Nd:yag ve KTP lazerdir.